Od 2022 r. przepisy dotyczące składki zdrowotnej mają być mniej korzystne dla ubezpieczonych. W projekcie rząd chce ujednolicić wysokość składki i sposób jej naliczania. Jednocześnie zlikwidowana zostanie możliwość odliczania składki od podatku dochodowego PIT.

Po zmianach podstawą wymiaru tej daniny będą rzeczywiste dochody przedsiębiorcy (zamiast stałej opłaty ryczałtowej). Dochód będzie podstawą wymiaru składki dla osób opłacających podatek dochodowy na zasadach określonych według skali podatkowej, według 19 proc. stawki podatku i opłacających podatek dochodowy z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Dochód ten, za rok kalendarzowy, będzie ustalany jako różnica między osiągniętymi przychodami, w rozumieniu ustawy PIT, a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów, w rozumieniu tej ustawy, pomniejszony o kwotę opłaconych w tym roku składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Projektodawcy przewidują, że ujednolicenie składki dla pracowników i przedsiębiorców będzie skutkować m.in. spadkiem popularności przechodzenia pracowników na umowy cywilnoprawne.

Roczna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie będzie mogła być niższa od kwoty będącej iloczynem liczby miesięcy w roku kalendarzowym podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu i minimalnego wynagrodzenia obowiązującego na początku danego roku.

W efekcie zmian wpływy do Narodowego Funduszu Zdrowia mają wzrosnąć o ok. 11-12 mld zł w skali roku. W ciągu 10 najbliższych lat wzrost wpływów z tytułu składek zdrowotnych ma osiągnąć łącznie poziom 112,83 ml zł.

Planowaną nowelizację krytycznie ocenia m.in. środowisko przedsiębiorców, gdyż w konsekwencji np. etatowy pracownik zarabiający 13 tys. zł brutto miesięcznie zapłaci ponad 350 zł więcej, a z kolei przedsiębiorca na podatku liniowym od 1 mln zł zapłaci aż o 90 tys. zł więcej. W wielu przypadkach więcej płacić będą również samozatrudnieni oraz podatnicy korzystający z ryczałtu i karty podatkowej.

Wprowadzenie zmian przewiduje projekt ustawy (z 26 lipca 2021 r.) o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.

Większość nowych przepisów ma wejść w życie 1 stycznia 2022 r.