W oparciu o uregulowania obowiązujące w podatku dochodowym od 1 stycznia 2020 r. wierzyciele oraz dłużnicy korygują odpowiednio dochód stanowiący podstawę obliczenia zaliczki na podatek dochodowy lub stratę podatkową albo podstawę opodatkowania w przypadku nieuregulowania przez dłużnika zobowiązania w ustawowo określonym terminie. Wielu przedsiębiorców ma wątpliwości, czy należy jej dokonywać w kwocie netto, czy brutto odpowiednio wierzytelności lub zobowiązania.

Resort finansów wyjaśnił, że przywołane powyżej przepisy dają wierzycielowi prawo do pomniejszenia podstawy opodatkowania (albo zwiększenia straty) o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, jeżeli wierzytelność ta nie zostanie uregulowana lub zbyta w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze (rachunku).

Przepis ten wyraźnie wskazuje na wierzytelność zaliczaną do przychodów. U przedsiębiorców będących podatnikami pdof, dokonującymi sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem VAT, wysokość przychodu z tej sprzedaży wyznacza przychód pomniejszony o należny VAT. Natomiast w odniesieniu do nieuregulowanych w terminie zobowiązań, zarówno w ustawie o pdof, jak i o pdop ustawodawca wprowadził po stronie dłużnika obowiązek zwiększenia podstawy opodatkowania (albo zmniejszenia straty) o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodu wartość tego zobowiązania. Podatek VAT zasadniczo nie stanowi kosztów uzyskania przychodów.

Inaczej jest w przypadku przedsiębiorców będących tzw. ryczałtowcami. Oni to obowiązani są zwiększyć przychody firmowe o wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, które nie zostało uregulowane. Tym samym do przychodów zawsze zaliczać będzie wartość brutto nieuregulowanego zobowiązania.