WSA w Warszawie uznał, że do zmian zezwoleń na prowadzenie apteki nie mają zastosowania przepisy wprowadzone ustawą z 2017 roku („apteka dla aptekarza”). W rezultacie uchylił decyzję GIF, który zastosował odmienną interpretację przepisów.

Pod koniec 2018 roku jeden z przedsiębiorców złożył do wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego wniosek o zmianę zezwolenia na prowadzenie apteki. Zmiana miała dotyczyć nazwy i adresu podmioty prowadzącego aptekę. NIP, REGON i KRS nie uległy jednak zmianie. Spółka składając wniosek, uzasadniała konieczność zmiany w składzie osobowym wnioskującej spółki poprzez rozszerzenie jej składu osobowego o nowoutworzoną spółkę z o.o.

Wojewódzki inspektor farmaceutyczny odmówił jednak zmiany zezwolenia. W uzasadnieniu wskazał, że nie ma możliwości rozszerzenia osobowego składu spółki jawnej o wspólnika będącego spółką kapitałową. Przepis ten został wprowadzony ustawą z dnia 7 kwietnia 2017 r., o zmianie ustawy – prawo farmaceutyczne (tzw. „apteka dla aptekarza”). WIF uznał, że wnioskowana zmiana dotyczyła faktycznie zmiany kręgu wspólników spółki jawnej, nie zaś samej firmy Spółki oraz jej siedziby. W rezultacie jego zdaniem wnioskowane zmiany nie mogły zostać dokonane z uwagi na obecne brzmienie przepisów Prawa farmaceutycznego.

Spółka w listopadzie 2018 roku wniosła do Głównego Inspektora Farmaceutycznego odwołanie od tej decyzji WIF. Wskazywała, że „apteka dla aptekarza” wprowadziła też art. 2 ust. 2, który stanowi, iż zezwolenia na prowadzenie aptek ogólnodostępnych wydane przed dniem wejścia w życie ustawy zachowują ważność. Ponadto wskazała, iż – zarówno przed zmianą składu osobowego wspólników i siedziby ww. Spółki Jawnej, jak i po dokonanej zmianie skład osobowy wspólników obejmował i obejmuje osoby niebędące farmaceutami posiadającymi prawo wykonywania zawodu, obok wspólnika posiadającego prawo do wykonywania zawodu.

Główny Inspektor Farmaceutyczny utrzymał decyzję WIF w mocy. Jednak Wojewódzki Sąd Administracyjny ma inne zdanie

Spółka na decyzję GIF wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Ten uznał, że w tej sprawie istota sporu sprowadza się do ustalenia, czy do wniosku o zmianę zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej, w zakresie dotyczącym zmiany nazwy i adresu prowadzonej działalności, mają zastosowanie wprowadzone nowelizacją z dnia 7 kwietnia 2017 r. ustawy Prawo farmaceutyczne przepisy zawierające ograniczenia osobowe dla firm prowadzących apteki.

Zdaniem WSA z treści przepisów jednoznacznie wynika, że ustawodawca dokonał podziału wydawanych zezwoleń na prowadzenie aptek ogólnodostępnych na: zezwolenia funkcjonujące w obrocie na „starych” oraz na „nowych” zasadach. Wynika to także z faktu, że nie określił żadnego terminu dostosowania funkcjonujących wcześniej zezwoleń do nowych zasad, co oznacza, że nie ustają skutki prawne działania „starego” prawa. Tym samym w bieżącym obrocie pozostają, na równych prawach lecz odmiennych zasadach, dwa rodzaje zezwoleń na prowadzenie aptek, w zależności od terminu wystąpienia z wnioskiem o ich wydanie. Jednocześnie w znowelizowanych przepisach Prawa farmaceutycznego ustawodawca uregulował jedynie zasady uzyskiwania nowych zezwoleń. Brak jest zatem jednoznacznie określonego trybu dokonywania zmiany zezwoleń dotychczas funkcjonujących.

Jednocześnie Sąd dopuścił dowód z pisma Ministra Zdrowia z dnia kwietnia 2019 r., będącego odpowiedzią na zapytanie o zakres zastosowania nowych przepisów Prawa farmaceutycznego, w odniesieniu do dotychczasowych zezwoleń na prowadzenie aptek ogólnodostępnych, z którego wynika, że wymagania określone w art. 99 ust. 4 Prawa farmaceutycznego nie mają zastosowania do zezwoleń na prowadzenie aptek ogólnodostępnych, wydanych na dotychczasowych zasadach. W ocenie Sądu, powyższą wykładnię przepisów należy uznać za prawidłową, gdyż znajduje oparcie w szczególności w treści przepisów intertemporalnych.

Brak jednoznacznie określonego trybu dokonywania zmiany zezwoleń dotychczas funkcjonujących, odmiennie niż to ma miejsce w przypadku zezwoleń nowych, świadczy o ich pozostawieniu poza zakresem dokonanej zmiany przepisów Prawa farmaceutycznego, które de facto dotyczą zezwoleń nowych. Odmienna interpretacja pozostawałaby w sprzeczności z ratio legis przepisów intertemporalnych uznających „stare” zezwolenia za równoprawne w obrocie gospodarczym. W praktyce prowadziłaby do sytuacji, w której każda zmiana dotychczasowych zezwoleń musiałaby dokonywać się na nowych, a nie na starych zasadach, co powodowałoby automatycznie objęcie nowym reżimem prawnym. Taka wykładnia wypaczałaby w istocie sens ww. przepisów przejściowych i jednocześnie byłaby skrajnie niekorzystna dla części przedsiębiorców, godząc w prawa nabyte do korzystania z dotychczasowych zezwoleń, w tym dokonywania ich zmiany na dotychczasowych zasadach – argumentuje WSA.

Wyrok ten jest odmiennym stanowiskiem WSA w stosunku do dotychczasowych wyroków tego samego wydziału WSA.

Nadal jest wyrokiem nieprawomocnym.