AKTUALNOŚCI

2019-07-16

Zmiany w ustawie o VAT od 1 września 2019 r.

WRÓĆ DO AKTUALNOŚCI

1.       Nowy elektroniczny wykaz zarejestrowanych podatników VAT

Od 1 września 2019 r. podatnicy będą mogli korzystać z nowego elektronicznego wykazu podmiotów, który umożliwi im dostęp do większej ilości informacji przy weryfikacji danego kontrahenta

Będzie to jeden wykaz podmiotów, zawierający m.in. status podmiotu, w odniesieniu do którego nie dokonano rejestracji albo którego wykreślono z rejestru jako podatnika VAT oraz zarejestrowanego jako "podatnik VAT czynny" albo "podatnik VAT zwolniony", w tym podmiotu, którego rejestracja została przywrócona. W wykazie znajdą się też numery rachunków rozliczeniowych lub imiennych rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której podmiot jest członkiem, otwartych w związku z prowadzoną przez członka działalnością gospodarczą.

Informacje będzie można wyszukiwać według NIP lub fragmentu nazwy (nazwiska) weryfikowanego podmiotu. Dodatkowo zostaną wprowadzone mechanizmy służące do masowego sprawdzania kontrahentów, tzw. narzędzie API. Programy księgowe "zaciągając" dane z ww. wykazu automatycznie będą mogły weryfikować kontrahenta i generować ostrzeżenia dla podatników.

Przepisy dotyczące odpowiedzialności solidarnej mają obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2020 r. Od tego terminu jeżeli płatność w kwocie przekraczającej 15.000 zł zostanie dokonana na rachunek, który nie został ujęty w wykazie, to podatnik (nabywca) będzie odpowiadał solidarnie za zaległości podatkowe kontrahenta, ale tylko do wysokości kwoty podatku, związanego z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług.

Odpowiedzialność solidarna nabywcy będzie mogła być wyłączona w sytuacji, gdy podatnik dokonujący płatności dokona zapłaty należności na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w ww. wykazie i złoży zawiadomienie o zapłacie należności na ten rachunek do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie 3 dni od dnia zlecenia przelewu.

Powołane przepisy o odpowiedzialności solidarnej nabywcy nie będą miały zastosowania do transakcji, w odniesieniu do których podatnik dokona zapłaty z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności.

2.       Planowane zmiany zasad stosowania mechanizmu podzielonej płatności

Projekt nowelizacji ustawy o VAT z dnia 14 maja 2019 r. przewiduje wprowadzenie od 1 września 2019 r. obowiązku stosowania mechanizmu podzielonej płatności (split payment) dla niektórych towarów i usług wskazanych w dodanym do ustawy o VAT załączniku.

Obowiązek stosowania mechanizmu podzielonej płatności zgodnie z projektowaną ww. ustawą dotyczyć będzie regulowania należności z faktur dokumentujących transakcje, których przedmiotem będą towary i usługi wymienione w załączniku nr 15, a ich jednorazowa wartość, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekraczać będzie 15.000 zł (lub jej równowartość). W odniesieniu do pozostałych towarów i usług nieuwzględnionych w tym załączniku split payment będzie nadal funkcjonował jako dobrowolny.

W przypadku stwierdzenia, że podatnik nie dokonał płatności w systemie podzielonej płatności naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustali dodatkowe zobowiązanie podatkowe, w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze, której będzie dotyczyć płatność. Ponadto podatnik, który wbrew obowiązkowi, dokona płatności kwoty należności wynikającej z faktury z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności podlegać będzie karze do 720 stawek dziennych lub karze grzywny za wykroczenie skarbowe. Przy czym należy wyjaśnić, że organ podatkowy nie będzie miał prawa ustalić dodatkowego zobowiązania podatkowego w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku w stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn będą ponosić odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo przestępstwo skarbowe.

Uwolnienie środków z rachunku VAT. Na wniosek podatnika naczelnik urzędu skarbowego wydaje, w drodze postanowienia, zgodę na przekazanie środków zgromadzonych na rachunku VAT na wskazany przez niego rachunek bankowy albo rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony ten rachunek VAT. W projekcie nowelizacji ustawy o VAT uwzględniono możliwość wniesienia przez podatnika zażalenia na ww. postanowienie, a także uzależnienie udzielenia zgody przez organ podatkowy na uwolnienie środków z rachunku VAT m.in. od braku zaległości podatkowych również w innych podatkach.

Naczelnik urzędu skarbowego odmówi, wydania zgody na przekazanie środków zgromadzonych na rachunku VAT w przypadkach:

a) posiadania przez podatnika zaległości z tytułu cła i w podatkach stanowiących dochody budżetu państwa - w wysokości odpowiadającej zaległości podatkowej w podatku wraz z odsetkami za zwłokę, istniejącej na dzień wydania decyzji;

b) gdy zachodzi uzasadniona obawa, że zobowiązanie podatkowe nie zostanie wykonane, w szczególności gdy podatnik trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań lub dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję zobowiązań, lub wystąpi zaległość podatkowa lub zostanie ustalone dodatkowe zobowiązanie podatkowe.

W wyniku wprowadzonych zmian  z wnioskiem o przekazanie środków z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy będą mogły występować również osoby, które były wspólnikami spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej. Procedura rozpatrywania wniosku złożonego przez byłych wspólników ww. spółek będzie analogiczna jak przy wnioskach składanych przez podatników.

Likwidacja i zwrot kaucji gwarancyjnej. Zgodnie z zapisami projektu ustawy na wniosek podmiotu wpisanego do wykazu podmiotów, które złożyły kaucję gwarancyjną naczelnik urzędu skarbowego dokonywać będzie zwrotu złożonej kaucji gwarancyjnej wraz z przysługującymi odsetkami od kwoty przyjętej kaucji gwarancyjnej. Kwota ta będzie zwracana w terminie 40 dni od dnia otrzymania wniosku o jej zwrot.

Projekt ustawy nie trafił jeszcze do Sejmu i nie wiadomo jaki będzie jej końcowy kształt.

Grupa Dziesięcina