Zgodnie z ustawą z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych umowa sprzedaży mieszkania bądź domu na rynku wtórnym jest obciążona 2% podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Do zapłaty tego podatku jest zobowiązany nabywający mieszkanie bądź dom. Powyższa zasada ulegnie modyfikacji na podstawie ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw.

Znowelizowany art. 9 pkt 17 ustawy z dnia 9 września 2000 r. zwolni z podatku od czynności cywilnoprawnych nabycie na rynku wtórnym prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawa własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego oraz spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu (lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego). Powyższe zwolnienie będzie miało zastosowanie, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia. Powyższe zwolnienie ma wejść w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia nowelizacji w Dzienniku Ustaw. Obecnie ustawa z dnia 26 maja 2023 r. jest procedowana w Senacie.

Ponadto, ustawa z dnia 26 maja 2023 r. dodaje nowy art. 7a do ustawy z dnia 9 września 2000 r. Zgodnie z tym przepisem nabycie co najmniej sześciu lokali mieszkalnych stanowiących odrębne nieruchomości w jednym lub kilku budynkach wybudowanych na jednej nieruchomości gruntowej lub udziały w tych lokalach będzie podlegało 6% podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Analogiczne opodatkowanie obowiązuje podatnika, który nabył już co najmniej pięć takich lokali lub udziały w nich, od zawartej z tym samym kupującym umowy sprzedaży szóstego i każdego następnego takiego lokalu w tym budynku lub budynkach lub udziału w takim lokalu. Jeżeli nabycie lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość następuje na współwłasność przez kilku kupujących, powyższe zasady opodatkowania stosuje się także wtedy, gdy chociażby jeden z kupujących jest zobowiązany do uiszczenia podatku w takiej stawce.

Dodatkowo, opodatkowanie nieruchomości na zasadach wynikających z art. 7a ustawy z dnia 9 września 2000 r. będzie jednocześnie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z nowym brzmieniem art. 2 w pkt 4 lit. a ustawy z dnia 9 września 2000 r. Przepisy zakładające podwójne opodatkowanie (podatkiem od towarów i usług i podatkiem od czynności cywilnoprawnych) oraz 6% stawkę podatku od czynności cywilnoprawnych zaczną obowiązywać od dnia 1 stycznia 2024 r.