Zdaniem Głównego Inspektoratu Pracy, jeżeli na koncie urlopowym pracownika zostaje niewykorzystany urlop za ubiegły rok, to wobec zmniejszenia zapotrzebowania na pracę spowodowanej występowaniem COVID-19 pracodawca może udzielić im tego urlopu bez ich zgody.

Urlopy generalnie powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów lub po uzgodnieniu przez strony. Istnieje jednak kilka sytuacji, w których można żądać udzielenia urlopu (uprawnienie pracownika) bądź go wiążąco udzielić (uprawnienie pracodawcy), w niezaplanowanym / nieuzgodnionym terminie.

Po stronie pracodawcy istnieje prawo do udzielenia urlopu w okresie biegnącego wypowiedzenia umowy. W odniesieniu do pracownika chodzi o urlop na żądanie, który jest ograniczony do czterech dni w roku oraz o urlop następujący bezpośrednio po urlopach macierzyńskim, na warunkach macierzyńskiego, rodzicielskim i ojcowskim. Ponadto pracownikowi młodocianemu uczęszczającemu do szkoły należy udzielić urlopu w okresie ferii szkolnych.

W wyjaśnieniach pt. "Praca zdalna - przeciwdziałanie COVID-19", opublikowanych na stronie internetowej GIP czytamy, że: „(...) pracodawca może jednostronnie wyznaczyć termin wykorzystania zaległego urlopu, np. w okresie zagrożenia koronawirusem (30 września to ostateczny termin wykorzystania zaległego urlopu)”.

Identyczne stanowisko zaprezentował resort pracy, w informacji z10 kwietnia 2020 r.. Jak wyjaśnił, władcze udzielenie pracownikowi zaległości urlopowych jest usprawiedliwione: „(...) w szczególności np. w okresie epidemii, tzn. w czasie, gdy jego zakład pracy został zamknięty zgodnie z odrębnymi przepisami lub nastąpiły inne uzasadniające okoliczności związane z epidemią (...)". Resort zastrzega przy tym w dalszej części wyjaśnienia, iż nie dotyczy to urlopu bieżącego, tj. za rok 2020.