Jako przedsiębiorca musisz płacić składki społeczne do ZUS.

Zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne można odliczyć od dochodu/ przychodu, albo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Sposób odliczenia zależy - między innymi - od rodzaju składki i wybranej formy opodatkowania.

Składki na fundusze pozaubezpieczeniowe: Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

Porównanie zasad rozliczania składek na ubezpieczenia społeczne:

*o ile nie zostały odliczone od dochodu

Porównanie zasad rozliczania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy:

Potrzebne są dokumenty potwierdzające zapłatę składek, żeby prawidłowo odliczyć ich wysokość.

Podatek według skali i liniowy – jak odliczyć składki na własne ubezpieczenia społeczne

W tym wypadku zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne można odliczyć od dochodu albo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów (KUP)

W obu przypadkach można odliczyć tylko składki faktycznie opłacone. Nie można odliczyć składki należnej, ale nieopłaconej.

Składki odlicza się przy obliczaniu miesięcznych zaliczek na podatek. Można też odliczyć składki zapłacone w poprzednich miesiącach, których wcześniej się nie odliczyło ze względu na zbyt niskie dochody.

W wielu przypadkach bardziej opłacalne jest zaliczenie składek do kosztów uzyskania przychodu, zwłaszcza gdy ma się niski dochód lub ponosi stratę.

Jeśli odlicza się składki od dochodu, można je odliczyć tylko do wysokości dochodu. Jeśli dochód za dany rok okaże się niższy niż kwota składek, odliczyć można tylko część zapłaconych składek. Reszty nieodliczonych składek nie będzie się już mógło odliczyć w następnym roku. To dlatego, że różnica pomiędzy osiągniętym dochodem i zapłaconymi składkami nie stanowi straty.

Strata powstaje wyłącznie w sytuacji, gdy koszty przekraczają sumę przychodów.

Gdy zalicza się składki do kosztów podatkowych, jeśli zapłacone składki będą wyższe od przychodów, powstałą stratę można odliczyć od dochodu w następnych pięciu latach podatkowych.

Ryczałt – jak odliczyć składki na własne ubezpieczenie społeczne

Podstawę opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych stanowi przychód. Nie można od niego odliczyć kosztów uzyskania przychodu.

Jeśli rozlicza się ryczałtem, składki na własne ubezpieczenia społeczne można odliczyć wyłącznie od przychodu, pomniejszając w ten sposób podstawę opodatkowania.

Przy rozliczeniach miesięcznych można odliczyć od przychodu nie tylko składki zapłacone w danym miesiącu, lecz także składki zapłacone w poprzednich miesiącach danego roku, jeżeli wcześniej nie miało się możliwości ich odliczenia z powodu zbyt niskich przychodów.

Jeśli w ciągu całego roku suma zapłaconych składek przewyższa uzyskane przychody, nadwyżka ta przepada i nie będzie możliwe pomniejszenie przychodów w następnym roku podatkowym.

Karta podatkowa - czy można odliczyć składki na własne ubezpieczenie społeczne

Jeśli rozlicza się na podstawie karty podatkowej, nie można odliczyć składek na własne ubezpieczenie społeczne.

Inaczej będzie w sytuacji, gdy poza działalnością gospodarczą opodatkowaną kartą ma się też inne źródło przychodu.

Jak rozliczyć składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy

Przepisy podatkowe dla osób fizycznych nie przewidują możliwości odliczenia składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy ani od dochodu, ani od podatku.

Te składki można wyłącznie zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

To oznacza, że składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy nie odliczą osoby rozliczające się ryczałtem ewidencjonowanym albo kartą podatkową – przy tych formach opodatkowania nie ustala się kosztów uzyskania przychodów.

Przedsiębiorcy, którzy rozliczają się według skali podatkowej lub podatkiem liniowym i sami za siebie opłacają składki na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy (łącznie 2,45% podstawy wymiaru), mogą je zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu.

Składka na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy jest kosztem podatkowym pod warunkiem, że została opłacona. Nie można odliczyć składki należnej, jeśli nie została faktycznie uregulowana.

Rozliczenie wspólników spółek osobowych i różne źródła przychodu

Jeśli jest się wspólnikiem spółki jawnej lub spółki partnerskiej płaci się podatek dochodowy proporcjonalnie do udziałów w spółce to wspólnicy są podatnikami, gdyż te spółki nie mają osobowości prawnej.

Wspólnik spółki osobowej, tak jak każdy przedsiębiorca, ma obowiązek samodzielnie odprowadzać składki ZUS.

Każdy ze wspólników odrębnie zgłasza się do ZUS jako płatnik składek i jako osoba ubezpieczona.

Składki opłacone na własne ubezpieczenie społeczne może odliczyć przy rozliczeniu podatku, w zależności od rodzaju składki i wybranej formy opodatkowania.

Jeśli poza prowadzoną działalnością gospodarczą ma się przychody z innych źródeł, na przykład z umowy o pracę, emerytury czy najmu prywatnego, można odliczyć składki ZUS od dochodu (przychodu) z innych źródeł. Takie rozwiązanie może być przydatne w razie poniesienia straty z działalności gospodarczej.

Nie można rozliczać składek podwójnie.

Składki na ubezpieczenia pracowników

Jeśli zatrudnia się pracowników jako płatnik ma się obowiązek pobierać, obliczać i odprowadzać składki na ubezpieczenie społeczne oraz fundusze pozaubezpieczeniowe (Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych).

Składki ZUS za pracowników mogą odliczać tylko ci przedsiębiorcy, którzy rozliczają się według skali lub stawki liniowej. Przy rozliczeniu podatku można odliczyć tylko te składki, które w całości lub w części sfinansowano z własnych środków - są kosztem uzyskania przychodów. Nie można odliczyć części opłaconej przez pracownika.

Do kosztów uzyskania przychodów można zaliczyć składki sfinansowane za pracownika (czyli ze środków pracodawcy):

• emerytalną – 9,76% podstawy wymiaru (cała składka wynosi 19,52%, a pozostałe 9,76% finansuje pracownik)
• rentową – 6,50% podstawy wymiaru (cała składka wynosi 8 %, a pozostałe 1,5% finansuje pracownik)
• wypadkową – od 0,4% do 8,12% podstawy wymiaru (cała składka)
• na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy – 2,45% podstawy wymiaru (cała składka)
• na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych – 0,10% podstawy wymiaru (cała składka).

Podstawą wymiaru składek jest przychód uzyskany przez pracownika.

Składki ZUS w części sfinansowanej przez ciebie jako pracodawcę stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem że zostaną opłacone w terminie. W przypadku uchybienia temu terminowi, składki będą stanowić koszty podatkowe w miesiącu ich opłacenia.

Od roku 2022 terminy opłacania składek wynoszą:

• do 5 dnia następnego miesiąca - dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;
• do 15 dnia następnego miesiąca - dla płatników składek posiadających osobowość prawną;
• do 20 dnia następnego miesiąca - dla pozostałych płatników składek.

Składek na ubezpieczenie społeczne oraz fundusze pozaubezpieczeniowe nie mogą odliczyć przedsiębiorcy płacący ryczałt od przychodów ewidencjonowanych albo kartę podatkową, ponieważ w tych formach opodatkowania nie uwzględnia się kosztów uzyskania przychodów.

Pracodawca nie odlicza składek zdrowotnych pracownika. Nie są dla niego kosztem uzyskania przychodu, ponieważ są finansowane przez pracownika. Przedsiębiorca występuje tu w roli płatnika, czyli pobiera składki z wynagrodzenia pracownika i przekazuje do ZUS.

Składka zdrowotna

Częściowe odliczenie składki zdrowotnej przysługuje:

• podatnikom rozliczającym się podatkiem liniowym, którzy mogą odliczyć od dochodu albo zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów maksymalnie 11 600 zł zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne
• podatnikom rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, poprzez odliczenie od przychodu 50% zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne
• podatnikom płacącym podatek na zasadach karty podatkowej, którzy mogą pomniejszyć podatek o 19% zapłaconych składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Odliczenia można dokonać w trakcie roku podatkowego z zastrzeżeniem, że suma odliczonych kwot w całym roku nie może przekroczyć obowiązujących limitów.

Ważne! W przypadku ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, można odliczyć od przychodu wyłącznie składki na ubezpieczenie zdrowotne zapłacone w danym roku podatkowym.

Składka dotycząca 2023 roku, ale zapłacona dopiero w 2024 roku będzie mogła zostać odliczona od przychodów uzyskanych przez podatnika w 2024 roku.